Pytania i odpowiedzi

Do Sankcji Kredytu Darmowego kwalifikują się kredyty konsumenckie w rozumieniu ustawy z 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim. Oznacza to, że muszą być spełnione następujące warunki:

• umowa zawarta z osobą fizyczną – konsumentem, działającym w celach niezwiązanych bezpośrednio z działalnością gospodarczą,
• kwota kredytu nieprzekraczająca równowartości 255 550 euro – według kursu NBP w dniu zawarcia umowy (obecnie ok. 1,1 mln zł),
• kredyt udzielony przez profesjonalny podmiot – np. bank, SKOK, firmę pożyczkową,
• kredyt ma charakter odpłatny – a więc zawierałby koszty typu odsetki, prowizje, opłaty, ubezpieczenia itp., które mogą zostać anulowane w wyniku SKD.

Z SKD można skorzystać, gdy kredytodawca popełni określone błędy w umowie lub dokumentach towarzyszących, które naruszają obowiązki informacyjne przewidziane w ustawie o kredycie konsumenckim. Do najczęstszych uchybień należą: brak podania lub błędne wyliczenie Rzeczywistej Rocznej Stopy Oprocentowania (RRSO), nieprawidłowe określenie całkowitej kwoty kredytu (np. wliczanie do niej prowizji), brak przekazania formularza informacyjnego SECCI przed zawarciem umowy, a także brak harmonogramu spłat rat kapitałowo-odsetkowych. Sankcję może uruchomić również niejasne wskazanie kosztów pozaodsetkowych (np. ukryte prowizje), nieprawidłowe opisanie ubezpieczenia kredytu czy też pominięcie informacji o prawie konsumenta do wcześniejszej spłaty zobowiązania. Istotne są także błędy w oznaczeniu przedmiotu zabezpieczenia, np. nieruchomości przy kredycie hipotecznym. Ważne jest, że SKD nie przysługuje za drobne uchybienia, ale za naruszenia konkretnych obowiązków wynikających z przepisów ustawy – głównie z artykułów 29–33, 33a oraz 36a–36c.

Zwrot z Sankcji Kredytu Darmowego oblicza się, porównując sumę wszystkich wpłat dokonanych przez konsumenta (raty, prowizje, odsetki, opłaty) z kwotą faktycznie wypłaconego kapitału. Wszystko, co zostało zapłacone ponad ten kapitał, podlega zwrotowi. Na przykład, jeśli klient otrzymał 50 000 zł, a łącznie wpłacił 65 000 zł, to przysługuje mu zwrot 15 000 zł.

Oświadczenie o Sankcji Kredytu Darmowego należy złożyć bezpośrednio do kredytodawcy, czyli instytucji, z którą zawarta była umowa kredytowa (np. banku, firmy pożyczkowej). Najlepiej zrobić to w formie pisemnej, z potwierdzeniem nadania – np. listem poleconym za zwrotnym potwierdzeniem odbioru. Warto też zachować kopię pisma oraz potwierdzenie jego wysłania. Oświadczenia nie składa się w sądzie, jest to jednostronne oświadczenie woli konsumenta, które wywołuje skutki z mocy prawa.

Wniosek o Sankcję Kredytu Darmowego należy sporządzić w formie pisemnego oświadczenia skierowanego do kredytodawcy, zawierającego dane klienta, numer i datę umowy oraz jasne stwierdzenie, że konsument korzysta z prawa do sankcji na podstawie art. 45 ustawy o kredycie konsumenckim. Nie ma obowiązku szczegółowego uzasadniania naruszeń, choć ich wskazanie może wzmocnić stanowisko. Pismo warto wysłać listem poleconym przed upływem roku od wykonania umowy, dołączając kopię umowy i harmonogram spłat. W praktyce wiele osób korzysta z pomocy kancelarii, co może zwiększyć skuteczność dochodzenia roszczeń, zwłaszcza w bardziej złożonych przypadkach.

Tak, można wygrać z bankiem sprawę o Sankcję Kredytu Darmowego, jeśli zostaną wykazane naruszenia obowiązków informacyjnych określonych w ustawie o kredycie konsumenckim. W naszej praktyce prowadziliśmy sprawy, w których sądy potwierdziły zasadność sankcji i zasądziły na rzecz naszych klientów zwrot nienależnie pobranych opłat, odsetek czy prowizji. Skuteczność postępowania zależy przede wszystkim od rodzaju naruszenia, poprawnie złożonego oświadczenia i właściwego udokumentowania roszczenia. Z doświadczenia wiemy, że nawet duże instytucje finansowe mogą przegrać takie sprawy, zwłaszcza gdy działania konsumenta są wspierane przez specjalistów.

Proces dochodzenia Sankcji Kredytu Darmowego przed sądem rozpoczyna się zwykle wtedy, gdy kredytodawca nie uznaje złożonego oświadczenia i nadal domaga się spłaty pełnych kosztów kredytu. W takiej sytuacji konsument może wnieść pozew do sądu – najczęściej o zwrot nienależnie pobranych opłat lub o ustalenie, że do spłaty pozostał wyłącznie kapitał. Postępowanie polega na przedstawieniu umowy kredytowej, dowodów spłat oraz wykazaniu uchybień po stronie instytucji finansowej. W naszej kancelarii reprezentujemy klientów na każdym etapie, od analizy dokumentów, przez przygotowanie pozwu, aż po występowanie w sądzie.

Czas trwania procesu sądowego w sprawie Sankcji Kredytu Darmowego zależy od wielu czynników, m.in. od sądu, do którego trafi sprawa, jego obłożenia, stopnia skomplikowania sprawy oraz postawy banku. Średnio postępowanie trwa od kilku miesięcy do około dwóch lat. W niektórych przypadkach możliwe jest szybsze zakończenie sprawy, np. poprzez ugodę lub wyrok zaoczny, jeśli bank nie podejmie obrony.

Tak, Sankcja Kredytu Darmowego dotyczy wyłącznie kredytów konsumenckich, zawieranych z osobami fizycznymi na cele niezwiązane z działalnością gospodarczą.

Tak, pod warunkiem że dana instytucja pozabankowa podlega ustawie o kredycie konsumenckim.

Nie, leasing nie jest traktowany jako kredyt konsumencki, więc SKD nie ma zastosowania.

Regulacje znajdują się w ustawie o kredycie konsumenckim z dnia 12 maja 2011 r.

Może, ale nie ma to wpływu na możliwość dochodzenia roszczeń przed sądem.

Tak, jeśli sankcja kredytu darmowego zostanie uznana, można odzyskać się wszelkie opłaty, odsetki i prowizje.

Tak, choć pomoc prawnika może zwiększyć szanse na sukces. Profesjonalny pełnomocnik pomoże prawidłowo sformułować oświadczenie, uniknąć błędów formalnych oraz skutecznie poprowadzić ewentualne postępowanie sądowe.

Teoretycznie tak, ale w praktyce każda sprawa jest rozpatrywana indywidualnie. Zbiorowy pozew może być trudny do przeprowadzenia ze względu na różnice w treści umów, okolicznościach zawarcia kredytów i naruszeniach po stronie instytucji finansowych.

Tak, niektóre banki są skłonne do zawierania ugód po złożeniu SKD, aby uniknąć procesu.

Nie, samo złożenie oświadczenia nie zwalnia z obowiązku spłaty. Dopiero skuteczne uznanie SKD (np. przez sąd lub bank) powoduje zmianę zasad rozliczenia kredytu.

Tak, nawet wypowiedzenie umowy nie wyklucza możliwości skorzystania z SKD, jeśli wcześniej doszło do naruszeń przepisów przez kredytodawcę.

Tak, ale dotyczy tylko nowej umowy. Jeśli refinansowanie nastąpiło na podstawie nieprawidłowości w pierwotnej umowie, SKD może być trudno egzekwowalna.

Nie, po skutecznym złożeniu i uznaniu oświadczenia SKD staje się trwale obowiązująca i nie można jej cofnąć ani zmienić jednostronnie.