Czy każdy rodzaj zobowiązania finansowego kwalifikuje się do zastosowania sankcji kredytu darmowego? Jakie są możliwości dla kredytobiorców, których nie dotyczy ten mechanizm? Skorzystaj z naszych podpowiedzi.
Jakie kredyty nie kwalifikują się do sankcji kredytu darmowego?
Sankcja kredytu darmowego nie ma zastosowania do każdego rodzaju zobowiązania finansowego. Zgodnie z przepisami ustawy o kredycie konsumenckim SKD obejmuje wyłącznie kredyty konsumenckie, czyli udzielone osobom fizycznym na cele niezwiązane z działalnością gospodarczą lub zawodową. Zatem z tego mechanizmu nie mogą skorzystać kredytobiorcy, którzy posiadają zobowiązania zabezpieczone hipoteką i przekraczające kwotę 255 550 zł. SKD nie dotyczy też umów zawartych przed 18 grudnia 2011 r., a także kredytów całkowicie spłaconych ponad 12 miesięcy przed złożeniem oświadczenia.
Jakie są możliwości roszczeń w przypadku kredytu hipotecznego?
Sankcja kredytu darmowego nie znajduje zastosowania przy kredycie hipotecznym, ponieważ tego typu zobowiązania są regulowane przez odrębną ustawę z dnia 23 marca 2017 r., która nie przewiduje takiej możliwości. Jeśli umowa zawarta z bankiem zawiera niedozwolone postanowienia umowne (tzw. klauzule abuzywne) lub inne istotne naruszenia, kredytobiorca ma prawo złożyć pozew o jej unieważnienie. W przypadku pozytywnego rozstrzygnięcia strony są zobowiązane do wzajemnego zwrotu świadczeń, co może skutkować znacznym obniżeniem kosztów poniesionych przez kredytobiorcę.
Inną możliwością jest dochodzenie roszczeń z tytułu naruszenia obowiązków informacyjnych przez bank. Dotyczy to np. sytuacji, gdy osoba zaciągająca zobowiązanie nie została odpowiednio poinformowana o ryzyku związanym z oprocentowaniem zmiennym opartym na wskaźniku WIBOR. W takich przypadkach sądy mogą uznać, że instytucja finansowa naruszyła interesy konsumenta, co często prowadzi do unieważnienia części umowy lub jej całości. Warto również rozważyć renegocjację warunków umowy z bankiem, zwłaszcza w sytuacji pogorszenia się sytuacji finansowej kredytobiorcy. Możliwe jest wtedy uzyskanie czasowego zawieszenia spłaty rat lub obniżenia marży kredytu.
Co zamiast SKD przy kredycie frankowym?
Kredyty frankowe indeksowane lub denominowane do franka szwajcarskiego nie kwalifikują się do sankcji darmowego kredytu, ponieważ są to zazwyczaj kredyty hipoteczne. Kredytobiorcy mają jednak możliwość dochodzenia swoich praw na drodze sądowej, kwestionując ważność umowy kredytowej z powodu nieuczciwych klauzul waloryzacyjnych. Alternatywą dla unieważnienia umowy jest tzw. odfrankowienie kredytu, które polega na przeliczeniu jego wartości tak, jakby od początku był on udzielony w złotówkach. Frankowicze powinni zwrócić również uwagę na orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, które miało istotny wpływ na rozstrzyganie tego typu spraw. W wielu przypadkach sądy wydają wyroki korzystne dla osób posiadających kredyty we frankach.
Zawieszenie spłaty rat a sankcja kredytu darmowego
W przypadku sporów sądowych dotyczących kredytów konsumenckich kredytobiorcy mogą ubiegać się o zawieszenie spłaty rat do czasu rozstrzygnięcia sprawy. Organ sprawiedliwości może wydać postanowienie o zabezpieczeniu roszczenia, co pozwala na czasowe wstrzymanie obowiązku spłaty. Takie zawieszenie może dotyczyć całej raty lub jej części, np. tylko odsetek. Warto jednak pamiętać, że decyzja o udzieleniu zabezpieczenia leży w gestii sądu i zależy od indywidualnych okoliczności sprawy. Zawieszenie spłaty rat nie oznacza umorzenia długu, lecz jedynie odroczenie płatności. Po zakończeniu postępowania sądowego dotyczącego SKD, w zależności od jego wyniku, kredytobiorca może być zobowiązany do uregulowania zaległych należności. Przed podjęciem decyzji o złożeniu wniosku o zawieszenie spłaty rat, dobrym rozwiązaniem wydaje się skonsultowanie się z prawnikiem.
Z sankcji kredytu darmowego mogą skorzystać wyłącznie osoby posiadające kredyty gotówkowe na cele prywatne. Nie oznacza to jednak, że kredytobiorcy, którzy zaciągnęli inne zobowiązania finansowe, nie mogą domagać się roszczeń w przypadku stwierdzenia nieprawidłowości w dokumentacji. Zazwyczaj mają oni do dyspozycji opcję unieważnienia umowy lub przewalutowania zobowiązania.