Czy można otrzymać kredyt za darmo? Kiedy kredytobiorca może skorzystać z takiego rozwiązania? Przeczytaj nasz artykuł, aby dowiedzieć się więcej o sankcji kredytu darmowego i podstawach do zastosowania tego instrumentu prawnego.
Czym jest darmowy kredyt?
Określenie darmowy kredyt odnosi się do sytuacji, gdy konsument spłaca jedynie pożyczony kapitał, bez dodatkowych kosztów takich jak odsetki, marże czy prowizje. Taka możliwość wynika z tzw. sankcji kredytu darmowego, przewidzianej w art. 45 ustawy o kredycie konsumenckim z dnia 12 maja 2011 r. Jeśli instytucja finansowa naruszy określone obowiązki informacyjne lub formalne przy zawieraniu umowy, konsument może skorzystać z tego mechanizmu. Warto jednak zaznaczyć, że nie każdy kredyt kwalifikuje się do takiego rozwiązania. Sankcja kredytu darmowego dotyczy głównie kredytów konsumenckich do kwoty 255 500 zł, które zostały zaciągnięte po 18 grudnia 2011 r. Zatem, choć termin darmowy kredyt może brzmieć atrakcyjnie, w rzeczywistości odnosi się on do specyficznych przypadków przewidzianych prawem.
Z czego wynika darmowy kredyt?
Sankcja darmowego kredytu jest narzędziem ochrony konsumentów przed nieuczciwymi praktykami kredytodawców. Możliwość zastosowania darmowego rozliczenia zobowiązania pojawia się przede wszystkim wtedy, gdy instytucja udzielająca finansowania niewłaściwie przygotowała umowę. Ustawa o kredycie konsumenckim dokładnie określa, jakie elementy muszą znaleźć się w treści dokumentu, aby było on zgodny z przepisami. Braki formalne, takie jak pominięcie opłat, prowizji, RRSO czy harmonogramu spłat, są wyraźnymi przesłankami do zastosowania sankcji kredytu darmowego. W takiej sytuacji instytucja finansowa nie ma prawa domagać się odsetek ani dodatkowych należności. Warto podkreślić, że prawidłowe sporządzenie umowy i przejrzystość warunków kredytu należą do obowiązków kredytodawcy.
W przypadku stwierdzenia naruszeń konsument składa pisemne oświadczenie o skorzystaniu z sankcji darmowego kredytu. W praktyce oznacza to, że może on odzyskać już zapłacone odsetki czy prowizje. Mechanizm ten ma na celu zniechęcenie instytucji finansowych do nieprzestrzegania przepisów i zapewnienie przejrzystości umów kredytowych.
Kiedy możliwe jest skorzystanie z darmowego kredytu?
Do skorzystania z sankcji kredytu darmowego kwalifikują się osoby fizyczne, które zaciągnęły kredyt konsumencki na cele prywatne, niezwiązane z działalnością gospodarczą. Zawarta umowa powinna dotyczyć zobowiązania gotówkowego (czyli tzw. kredytu konsumpcyjnego), a nie hipotecznego, który przeznaczony jest na zakup lub budowę nieruchomości. Warunkiem skorzystania z sankcji kredytu konsumenckiego jest również okres obowiązywania umowy — musi być ona zawarta na co najmniej 12 miesięcy. Zatem mechanizm ten nie dotyczy krótkoterminowych pożyczek np. chwilówek na kilka tygodni.
Kredytodawca musi dopuścić się uchybień formalnych, takich jak braki w informacji o rzeczywistej rocznej stopie oprocentowania, pominięcie kosztów kredytu, brak terminu spłaty lub nieprawidłowe pouczenia o prawie odstąpienia od umowy. Jeśli kredytobiorca stwierdzi takie nieprawidłowości i będzie w stanie wskazać konkretną podstawę prawną, może złożyć pisemne oświadczenie o sankcji kredytu darmowego. Warto też pamiętać, że umowa kredytowa musi pozostawać nadal w trakcie spłaty lub od jej zakończenia nie może minąć więcej niż 12 miesięcy.
Uzyskanie kredytu za darmo skłania wielu kredytobiorców do uważnego przyjrzenia się warunkom zawartym w dokumentach podpisanych z bankiem. SKD dotyczy jednak wyłącznie zobowiązań zaciągniętych na cele konsumenckie, które nie przekraczają ustalonej kwoty. Należy też mieć na uwadze, że udowodnienie uchybień w umowie kredytowej jest dosyć trudnym zadaniem, dlatego pomocne może okazać się skorzystanie ze wsparcia prawnika.